Wat zeggen de experts over het open scheermes
DOVO in het Duitse Solingen is al decennia lang wereldmarktleider op het gebied van open scheermessen. In de fabriek worden dagelijks honderden scheermessen geproduceerd. De ambachtelijke wijze van productie vindt al meer dan honderd jaar op de dezelfde manier plaats. Bij DOVO werken enkele tientallen ambachtslieden die dagelijks met veel liefde, passie en vakmanschap hele mooie scheermessen maken.
Zodra je een open scheermes gaat gebruiken komt het onderhoud ervan om de hoek kijken. Enkele medewerkers binnen DOVO hebben zich helemaal gespecialeerd in het slijpen en polijsten van scheermessen. In deze blog vertellen deze experts alles over het onderhoud en het scherp houden van het open scheermes.
Wat is een scherp scheermes?
Een open scheermes en de scherpte ervan begint eerst met een klein beetje theorie over natuurkunde, geometrie en materiaalkunde.
Wat is de scherpte van het scheermes? De snede of vouw van het scheermes is een driehoek. De scherpe hoek van deze driehoek definieert de snijkant en scherpte en is gerelateerd aan de hoek van deze driehoek. Hoe puntiger deze driehoek, hoe scherper deze wordt. Materiaal doorsnijden met een mes heet ook wel 'wedge cutting'. Je mes drijft als het ware als een wig door het materiaal heen. Hoe breder deze wig, hoe moeilijker het wordt om het materiaal te snijden.
De hoeken van de snede van een open scheermes moeten gelijkmatig worden geslepen. Zodat het uiterste flinterdunne puntje van de snijkant van het mes je baardhaar op de best mogelijke manier kan snijden. Het is natuurlijk altijd een compromis tussen scherpte en het vermogen van het mes om de hoek van de snede vast te kunnen houden. Daarom slijpt DOVO hun scheermessen in een hoek van ongeveer 15°. Deze hoek is de gulden middenweg. Deze hoek zorgt ervoor dat het scheermes langdurig perfect scheerscherp blijft. Het is noodzakelijk om de juiste balans te vinden tussen een lange levensduur en maximaal scheercomfort. Als DOVO het mes nog dunner zou slijpen (de hoek wordt dan minder dan 15°) dan zou het mes na een paar keer gebruik zeer snel bot worden.
Het scheerblad
Het scheerblad of lemmet van het open scheermes is hol geslepen: hollow ground. Sommige messen zijn 'full hollow ground' of 'half-hollow ground'. De basisvorm van het scheerblad is een driehoek. Tijdens de productie wordt het scheerblad met de hand tussen 2 draaiende ronde slijpschijven geduwd waardoor het zijn holling krijgt. Het hol slijpen van het scheerblad is de enige manier om een super scherpe snede te krijgen en toch voldoende stijfheid te behouden.
De huid van je gezicht is niet egaal; er zijn rondingen, kuiltjes, rimpels en veel verschillende ronde hoeken. Dankzij de 'hollow ground' en flexibiliteit glijdt het scheerblad soepel en moeiteloos over je huid. Dit zorgt uiteindelijk voor een comfortabele scheerbeurt en een glad scheerresultaat.
Hoe lang blijft een scheermes scherp?
Op het internet en op scheerfora vertellen slijpexperts over het vermogen van het scheermes om de 'edge' vast te houden. Hoelang is een geslepen open scheermes bestand tegen de stress van het scheren voordat je het opnieuw moet slijpen? Met andere woorden, hoe lang blijft het mes goed scherp?
Hierbij moet je rekening houden met aspecten die van invloed zijn op het scheermes, zoals: het materiaal van het mes, hardheid van de baardharen, scheertechniek en hoe wordt het lemmet onderhouden. Net zo belangrijk is dat het scheermes soepel en comfortabel over je huid glijdt en scheert. Het ontwerp van het lemmet en de juiste metaallegering zijn van cruciaal belang. DOVO houdt hier rekening mee. De hardheid van het koolstofstaal van de open scheermessen van DOVO is circa 61 HRC. Als het scheermes regelmatig wordt gebruikt blijft het voldoende lang scherp. In tegenstelling tot bijvoorbeeld een gewoon keukenmes zit een scheermes direct op je huid. DOVO kan natuurlijk kiezen voor harder staal voor het lemmet, maar dan zou het mes veel minder flexibel zijn en dus minder comfortabel scheren.
Stropen en de 'Hanging Hair Test'
Elk scheermes bij DOVO ondergaat aan het einde van het productieproces de 'hanging hair test'. De scherpte van het mes wordt getest door middel van deze test. Een losse menselijk haar wordt met twee vingers vastgehouden en tegen de snede van het scheermes geduwd. Het mes is pas echt goed scherp als het mes zonder veel druk het haartje door midden klieft.
Alle open scheermessen worden door ervaren medewerkers in vijf fasen van grof naar fijn met de hand geslepen, gepolijst en gecontroleerd.
Op de eerste slijpplaat wordt de bevel met een korrel van 320 geslepen tot een 0,1 mm dunne blad. Daarna wordt het geslepen met korrel 1000 op de tweede slijpplaat. Op verschillende wetstenen van 5.000, 8.000 en 10.000 wordt het scheerblad verder stap voor stap scherp geslepen. Tenslotte, wordt het mes gestropt op een lederen riem met een klein beetje ijzeroxidepasta.
De lederen strop of scheerriem is niet bedoelt voor het slijpen van het open scheermes. Waarom moet je na elke scheerbeurt het scheermes stroppen of polijsten over de strijkriem? Elke keer als je scheert verkreukel je de flinterdunne schuine rand van het mes op microscopische niveau. Je huid en baardharen verbuigen de schuine rand en veroorzaken microscopisch kleine groeven en kreukels. Door het open scheermes na het scheren minimaal 48 uur te laten rusten, komt een groot deel van de schuine kant vanzelf weer omhoog. Door het mes over de leren riem te strijken wordt het mishandelde metaal voorzichtig glad gestreken. Het scheervermogen van het open scheermes blijft langer behouden.
Slijpen van het open scheermes
Slijpen van het open scheermes doe je op een slijpsteen of wetsteen. Hoe vaak je je scheermes moet (laten) slijpen is natuurlijk afhankelijk van hoe vaak je het gebruikt en hoe je ermee omgaat. Een goed onderhouden open scheermes kan meer dan een jaar gebruikt worden zonder dat het geslepen hoeft te worden. Scheer je bijvoorbeeld elke dag of je verzorgt het mes niet goed dan moet je natuurlijk vaker het mes slijpen. Slijpen is ook nodig als je het scheermes laat vallen en de snede beschadigd.
Het goed slijpen van het open scheermes is een vak apart. Verkeerd slijpen kan de scherpte van het scheermes verpesten. Slijpen moet je leren. Als je zelf je scheermessen wilt gaan slijpen, adviseert DOVO om te beginnen met een goedkoop tweedehans open scheermes. Op deze manier kun je veilig je slijpvaardigheden oefenen.
